Recensie

The Blogpera
Jens Maurits Orchestra
★★★☆☆ Muziektheater
22 maart 2016 - Festival Cement, Verkadefabriek, 's-Hertogenbosch - Speellijst
Eclectische tocht langs larynx en lach
Door gepubliceerd 23 maart 2016

Voordat The Blogpera van het Jens Maurits Orchestra op Festival Cement begint, wil Jens Bouttery nog even iets zeggen. Hij is wakker geworden met een kapotte stem en mocht die het straks ineens begeven, dan zal er een live oplossing worden gezocht. Hij zegt het kwetsbaar en verontschuldigend. Dan kruipt hij resoluut achter zijn drumstel. Behalve Jens en zijn drumstel zijn er nog Dorian Dumont achter de vleugel en Lucas Kramer achter een groot apparaat met allerlei geluidsspoelen, kabels en mengpanelen. Dit apparaat wordt geïntroduceerd als La Bestia, een machine die geluid kan opnemen en afspelen, het achterstevoren, vertraagd of vervormd afspelen en geheugens combineren.

Dan begint het: op de achterwand verschijnt een projectie van een stenen masker uit de oudheid. Dit gezicht begint met een computerstem te spreken en vertelt als een digitaal orakel wat wij, de makers en het publiek, nu samen gaan doen. We gaan op zoek naar wat ons drijft om muziek te maken. Rondom het hoofd zweven elf objecten, zoals een fossiel, een schelp, een botje en een zeemonster. Iemand uit het publiek mag naar de ‘monoliet’ gaan, een zuil vooraan het toneel die op dat moment wordt uitgelicht. Met een computermuis kan een fragment worden gekozen. Al snel stapt er iemand naar voren en verkent het scherm met de cursor. Bij elk object verschijnen titels als ‘Synchrony’, ‘Endorphins’ en ‘The spell of the rainbow snake’.

De eerste keuze valt op ‘The adventures of Jean Godefroy’. Bouttery bezingt daarop het verhaal van een onnozel mannetje dat stikt in een onrijpe appel terwijl hij een bijendans doet onder een appelboom. Generaties later zoemen en dansen mensen onder een boom om hun voorouder Jean te herdenken. Wat volgt is een reeks aan muisklikken van toeschouwers en bijbehorende scènes: dansen in trance, een college van een professor over endorfines, een van een soundscape voorzien verhaal over een slang (voorgelezen door Jens, waarbij zijn stem inderdaad breekt), een videoverslag van een vogelobservator, een korte lezing door Dumont over de larynx (het strottenhoofd) en jazzy improvisatie met percussie, piano en de daarvan door La Bestia opgenomen en gesampelde geluiden. Op intrigerende en vaak geestige wijze vervlechten de drie mannen verschillende disciplines met elkaar. Ze stippen de drijfveren van de mens aan om met anderen muziek te maken. Hierbij komen ze steeds uit op het sociale aspect van muziek.

Het moderne orakel bedankt ons, de onderzoekers, voor de gedane arbeid. Op mij komt dit ironisch over, omdat het enige wat een aantal toeschouwers heeft gedaan het bepalen van de volgorde van de scènes is geweest. Bijna alle plaatjes en daarmee fragmenten zijn aan bod gekomen. Dit als onderzoek van het publiek te benoemen, gaat mij wat ver. De voor iedereen onbekende volgorde maakt wel dat het geheel fris overkomt, omdat te zien is dat de spelers plezier hebben in de verrassing. De laatste taak die nog moet worden volbracht, zo kondigt het masker aan, is samen zingen. De mannen zetten aandoenlijk a capella het liefdesliedje ‘Only You (And You Alone)’ in. ‘Only you can make this change in me’ wordt er gezongen. Iedereen zingt mee, in de maat of niet: endorfines in de maak. Dit gezamenlijke zingen is het eerste moment waarop ik echt interactie ervaar tussen makers en publiek en de kern van het thema wordt geraakt: de wens van de mens om samen te musiceren.

[Sterren toegekend door de redactie.]

Foto: Christoph Sebastian

LET OP: op deze recensie rust auteursrecht. Voor geheel of gedeeltelijke overname, in welke vorm dan ook, is vooraf toestemming nodig van de uitgever.
    • Preview: Je bent jong en je maakt wat 26/3/2016 by Anne van de Wetering - Festival Cement is bijna ten einde. De insteek voor mijn verhaal was te onderzoeken wie de jonge maker is. Wat begon als een klein onderzoek naar de jonge maker, werd een dialoog met makers, het festival en mijn collega’s van het schrijftraject. Het werd ook persoonlijk, en dus een studie naar meer. Het werd een essay. Nog lees meer »
    • Woorden dans zien worden – Een gesprek met dramaturg Peter Anthonissen 26/3/2016 by Wendy Lubberding - De redactie van de Festivalkrant houdt ‘kantoor’ in de grote hal van de Verkadefabriek tijdens Festival Cement 2016. En zoals de grote Cruijff al zei: elk nadeel heb zijn voordeel. We weten als eerste welke soep er vanavond in de kommen ligt, want de cateraar lost zijn dagelijkse vracht direct naast ons. We zijn voortdurend lees meer »
    • Literaire Mime 26/3/2016 by Maaike Schuurmans - Toneelgroep Maastricht geeft ruimte aan nieuwe Nederlandse teksten door schrijvers als Ilja Leonard Pfeijffer en Jibbe Willems aan zich te gaan verbinden per 2017. De succesvolle dansvoorstelling Macbeth van de Toneelmakerij is alweer het tweede deel van een Shakespeareserie na de eerdere dansvoorstelling Storm. Uit deze berichten klinkt een nieuwe belangstelling onder theatermakers voor het lees meer »
    • Uitbenen en herhalen: de taal van Thomas Bernhard 25/3/2016 by Wendy Lubberding - Vlak voordat Festival Cement begon, belde ik namens de Festivalkrant met theaterregisseur Sanne Nouws. Zij komt naar het festival met Een feest voor Boris, een stuk van de Oostenrijker Thomas Bernhard, dat nu voor het eerst, door Sanne, werd vertaald naar het Nederlands. Bernhards werk kent een specifieke thematiek, die van de mens die in lees meer »
    • Essay: In The End We’ll All Go Up In The Cloud – For iTernity: een landschap aan gene zijde van de dood 25/3/2016 by Ingrid de Rond - ‘Er is een spanningsveld tussen het beeld en de dood – en zelden heb ik die spanning zo sterk gevoeld als in de installatie For iTernity van choreografe Katja Heitmann, schrijft gastblogger Ingrid de Rond. De voorstelling is nog tot en met zaterdag te zien op Festival Cement. Lees hier haar essay. Het beeld en lees meer »
    • Alexia Leysen wint Dioraphte Cement Prijs 2016 24/3/2016 by Anne van de Wetering - Op Festival Cement is woensdag 23 maart de Dioraphte Cement Prijs uitgereikt aan de Vlaamse Alexia Leysen. De jaarlijkse uitreiking van de Dioraphte Cement Prijs volgde op een inspirerende dag vol pitches van makers die hun plannen presenteerden aan elkaar en een vakjury bestaande uit Merel Heering (Theater aan Zee), Joost de Kleine Beek (Theater lees meer »
    • Column: Een cocon in de wereld? 24/3/2016 by Lotte Wijers - Op een festival zijn voelt alsof je in een cocon leeft. Het is haast een afgebakende wereld, die je verwachtingsvol betreedt en die langzaam uitgroeit tot een totaalervaring van kijken, zien en voelen. Festival Cement 2016 ging van start op dinsdag 22 maart. Die ochtend was daar plots het nieuws over terreuraanslagen in Brussel. Omdat lees meer »
    • Essay: De (sterren)kundige 24/3/2016 by Lotte Wijers - Een recensie schrijven is een worsteling. Je hebt net een voorstelling gezien en moet dan binnen korte tijd het vluchtige van de podiumkunst zien te vangen in heldere bewoordingen. Dat probeer ik deze week op Festival Cement voor de online festivalkrant in onder andere recensies. Boven recensies plaatsen bijna alle media sterren (vooruit, soms ballen). lees meer »
    • Interview Lisah Baert: ‘Ik wil altijd graag iets geven’ 23/3/2016 by Wendy Lubberding - Lisah Baert staat op Cement Festival met Eten, een voorstelling die op het affiche staat omschreven als ‘een alternatieve dinnershow’. Wacht even. Dinnershow? Dat is toch zo’n bedrijfsuitje met veel jazz hands en verentooien, en obers die maar doorzingen terwijl je toch wat tegenvallende eten koud ligt te worden? Wendy Lubberding wil er meer van weten. lees meer »
    • Voorbeschouwing en dag 1 23/3/2016 by Anne van de Wetering - Gisteren ging Festival Cement van start in de Verkadefabriek in ‘s-Hertogenbosch. Hierbij delen we onze eerste observaties over het programma en een kleine impressie van de eerste dag. De voorbeschouwing We doken in het programma om te achterhalen wat ons de komende festivaleditie te wachten staat. Belangrijke en minder belangrijke zaken zijn geteld en na lees meer »
  • Over Festivalkrant

    Op Festivalkrant schrijven jonge theaterjournalisten over nieuwe theatermakers. Festivalkrant is een initiatief van Theaterkrant.nl en het Domein voor Kunstkritiek
    Lees meer/de schrijvers
  • Twitter